fbpx

Ken je dat, dat je iets wil bespreken met je vriend zodat de irritatie niet gaat opbouwen in je hoofd, maar dat je eindigt met onbegrip, wrijving of ruzie? Terwijl je juist iets deelde omdat je open met hem wilde zijn, zodat jullie relatie op de lange termijn soepel zou blijven lopen!

Wat gaat er mis? Als er een ding is dat ik geleerd heb tijdens mijn opleiding in Geweldloze Communicatie, is het wel dat mensen – ook mannen! – hypergevoelige wezens zijn, die het meteen oppikken als er in jouw aankondiging van het gespreksonderwerp een oordeel zit, of een vaagheid waardoor ze er in hun hoofd een oordeel van kunnen maken. Dan krijgen ze de neiging zichzelf te verdedigen of zich schuldig te voelen, en allebei deze toestanden laten geen ruimte over in hen om jou te horen.

Maar ik heb geleerd hoe je kunt voorkomen dat je de connectie al in de eerste ronde verliest. Je neemt het gedrag dat je dwars zit en maakt er een wat in Geweldloze communicatie ‘observatie’ genoemd wordt. Een observatie die gemaakt is volgens de tips hieronder noem ik een gouden observatie. Een gouden observatie voorkomt misverstanden tussen jou en je partner, en creëert een gedeelde realiteit. Die gedeelde realiteit geeft een basisconnectie tussen jullie, nog voordat je hebt gedeeld wat je dwars zit. Zo weet je zeker dat je gehoord wordt en dat de harmonie bewaard blijft.

Dit zijn de 5 tips voor een gouden observatie:

1. Wees concreet.

Als je zegt: ‘Je doet al de hele ochtend onaardig’, dan benoem je niet exact wat je partner deed. Zeg in plaats daarvan: ’Je zei tegen me ‘schiet nou eens op’ en zuchtte een paar keer’. Maak het specifiek. Stel dat hij een vaas van je heeft omgestoten. Dan kan de observatie zijn ‘de vaas is stuk’. Maar waarom is dat precies erg? Misschien is het voor jou ook een belangrijk feit wat je hebt uitgegeven voor de vaas: ‘Hij is stuk en hij kostte 100 euro wat voor mij veel is’. Of: ‘hij was van mijn oma’. Of: ‘hij is niet meer te koop’. Deel welk aspect jou precies triggert. Dat zorgt er voor dat je partner je sneller begrijpt en niet komt met ‘ik koop wel een nieuwe’ als dat nu juist niet mogelijk is voor jou.

2. Benoem maar een ding tegelijk.

Soms hebben mensen de neiging om, wanneer hun eerste klacht niet gehoord is, om dan met nog iets te komen, om de ander de ernst van de situatie te doen inzien. ‘je hebt de afwas laten staan, en je was gister ook weer te laat!’. Dat is ambitieus. Het is al knap als het je lukt om compassie te krijgen voor je pijn over een enkel ding dat de ander deed. Dus noem slechts een gedraging: ‘de afwas staat in de gootsteen en je zei gister dat jij het zou doen’.
Let op: het kan soms wel uitmaken voor jou dat dit ene ding vaker gebeurd is. ‘De afwas staat in de gootsteen en dat is drie keer eerder gebeurd deze week’. Zolang je niet vervalt in termen als altijd (je laat de afwas altijd staan!), nooit en weer, is dat ok en relevant om toe te voegen.


3. Filter oordelen eruit

Als je oordelen in je observatie hebt zitten, wordt de kans nihil dat de ander open staat om te horen wat jij te zeggen hebt. Nu denk je misschien dat jij niet zo iemand bent die oordeelt. Maar als ik het heb over oordelen neem ik dat heel letterlijk: als jij zegt ‘je maakt lawaai’, ‘Je praat hard’ , ‘Je gaat te snel’ dan zijn dat oordelen en geen feiten. Wat ‘hard’, ‘snel’ of ‘lawaai’ is, verschilt per cultuur of individu. als er een oordeel inzit, krijg je geen gedeelde realiteit, en je vergroot dus de kans op een conflict. Zeg in plaats van bovenstaande dingen bijvoorbeeld ‘het geluid is pijnlijk voor mijn oren’ ‘het geluid lijdt me af’ of ‘je gaat sneller dan fijn is voor mij’.

4. Benoem wat er WEL gebeurde.

Als je zegt: ‘Je was niet thuis’ of ‘Je zei geen dankjewel’, dan hoort de ander meteen ‘Oh, dat had ik dus wel moeten zijn, oh, het is kennelijk slecht dat ik geen dankjewel zei volgens haar.’ In een ontkennende zin hoort de ander al snel een oordeel, en zoals je hierboven las komt daar meestal afstand of conflict van. In plaats daarvan kun je zeggen: ‘Je was bij je vrienden’ en ‘toen ik het cadeau gaf zei je “die heb ik al, maar toch leuk”’.
Maar, misschien heb je ook wel het oordeel dat hij dankjewel had moeten zeggen! Dat is ok. Nadat je de observatie weet, komt de stap om te kijken naar jouw oordelen en wat daar achter zit.

5. Filter interpretaties eruit.

Dit is voor gevorderden. Naast oordelen zitten er ook vaak interpretaties in de aankondiging van een gespreksonderwerp. Je denkt bijvoorbeeld heel neutraal te zeggen: ‘Je negeerde me toen ik tegen je praatte.’ ‘Negeren’ is echter een interpretatie van wat hij aan het doen was. Als je het onderscheid wil kunnen maken tussen een observatie en een interpretatie, denk dan aan wat een camera kan registreren. Een camera registreert niet dat een ander jou negeert. Een camera registreert dat jij wat vraagt, en dat de ander naar zijn computerscherm kijkt en stil is. Dat is dan ook wat je noemt. Dat houdt je partner open om te luisteren naar hoe het voor je was dat hij stil naar z’n computerscherm keek nadat je iets had gevraagd.

Probeer het nu zelf. Neem iets wat je partner deed dat jij niet leuk vond. Begin met iets kleins. Volg de stappen hierboven om een observatie te maken die de gedeelde realiteit brengt.

Natuurlijk wil je ook laten weten aan je vriend of vriendin hoe het voor jou was dat die de vaas omgooide. En misschien wil je een verzoek doen aan de ander: om de vaas te lijmen bijvoorbeeld. De gouden observatie is de eerste van 4 stappen om een super connectie met je partner te krijgen over wat je dwars zit. De volgende 3 stappen beschrijf ik in mijn e-book. Het is gratis te krijgen.

En nu ben ik benieuwd naar jou: deel hieronder de observatie die je hebt gemaakt en ik geef je feedback!
Laat het ook weten als je er niet uitkomt, dan help ik je.

‘Laat maar, het maakt niet uit’, zegt je partner terwijl hij weer achter zijn laptop duikt. Je voelt een steek in je buik. Je vermoed namelijk dat het WEL uitmaakt voor hem dat z’n collega de nieuwe functie heeft gekregen en hij niet. Wat te doen? Je wil graag dat hij zich opent, dat hij je vertrouwt zodat jullie elkaar kunnen steunen. Maar als het gaat over de tegenvallende situaties op zijn werk, lijkt hij zich terug te trekken. Je voelt je machteloos en teleurgesteld: hij kan jou toch wel vertrouwen?

De grap is dat zodra de gedachte opkruipt dat ‘hij jou als zijn vriendin toch wel kan vertrouwen’ er daarmee nog meer afstand kan ontstaan. Er schuilt een soort ‘moeten’ in: dat hij je, aangezien je zijn vriendin bent, moet vertrouwen en open moet zijn. Bovendien leg je dan de macht bij hem: hij moet meer open zijn. Er moet aan hem getrokken worden.

Maar wat kun je zelf anders doen om meer vertrouwen te creëren en daarmee meer openheid? Ik ga hier de 5 meest voorkomende luistergewoontes delen die een averechts effect hebben op de openheid. Als voorbeeld neem ik de situatie dat je partner thuiskomt en vertelt dat zijn collega een hogere functie krijgt, terwijl hij daar op gehoopt had.

Dit zijn de gewoontes die je in 90% van de gevallen beter kan laten:

  1. Advies geven. Je zegt bijvoorbeeld: ‘Misschien kun je die extra opleiding doen, zodat je nog wat sterker in je schoenen staat?’

Als iemand niet vraagt om een advies, is hij daar 9 van de 10 keer niet aan toe. Een advies vertelt de ander dat hij beter iets anders kan doen. Maar als je partner iets vervelends heeft meegemaakt, is hij er vaak nog niet aan toe om iets te doen, hij is aan het verwerken wat er gebeurd is. Vaak wordt een advies gegeven vanuit de wens om iemand te helpen zich beter te voelen. Maar je partner heeft het nodig om zich eerst belabberd te mogen voelen, om bij jou te mogen zijn in al zijn belabberdheid, zelfs als hij besluit daar helemaal niets aan te doen (laat staan dat hij doet wat JOU goed lijkt).

2) Oordelen: Je zegt bijvoorbeeld: ‘volgens mij mag je ook wel wat meer aan je baas laten zien wat je kan’.

Als iemand het idee krijgt dat hij iets niet goed heeft gedaan, ontstaat er vaak een van de volgende reacties:

a) Hij gaat zich verdedigen: ‘ik heb WEL laten zien wat ik kan aan mijn baas! wat weet jij daar nou van!’
b) Hij gaat, al dan niet hardop, mee in jouw oordeel: ‘ja inderdaad, ik ben echt een loser.’

In beide gevallen is er geen ruimte voor wat hij zelf voelt over wat er is gebeurd. Vaak zegt je oordeel vooral iets over jou, iets over een bezorgdheid die jij hebt. Als de ander vol zit met zijn probleem is er meestal nog geen ruimte om te horen hoe de situatie voor jou is.

3) Eigen verhaal inbrengen: ‘Ik had dat ook hoor, toen Mark die functie kreeg, ik was echt zooo boos en ik vind hem nog steeds een eikel.’

Soms vertelt je partner iets dat je ongelooflijk herkent. Er ontstaat dan vaak een soort enthousiasme om die herkenning te delen. En het is moeilijk dit enthousiasme te parkeren. Toch is dat wel zinvol, want zodra jij over jezelf begint, is de aandacht weg van je partners probleem. Hem wordt nu gevraagd om naar jou te luisteren in plaats van andersom. Het kan wel ondersteunend zijn om te horen dat jij herkenning voelt, maar pas nadat je partner volledig gehoord is. (In mijn cursussen ga ik er op in hoe je dat doet, en hoe je weet of iemand volledig gehoord is).

4) Sympathie uiten. Sympathie wil in dit verband zeggen dat je het eens bent met andermans oordelen. ‘Inderdaad, wat een zak zeg die baas van je, hij is echt GEK dat ie jou niet kiest.’

Dit kan voor even wel fijn zijn. Je partner ervaart wellicht dat je aan zijn kant staat. Tegelijkertijd versterk je mogelijk zijn oordelen, of voegt er zelfs een aantal aan toe. Als je partner in oordelen blijft hangen, in het idee dat iemand anders iets fout heeft gedaan, dan komt hij niet toe aan het verwerken van hoe het gebeurde voor hem is, en wat hij zou willen in deze situatie. De focus blijft dan dat iemand anders in zijn leven moet veranderen. Het zou daarnaast ook de indruk kunnen wekken dat het erg is als jij het NIET met zijn oordelen eens bent, alsof het belangrijk is om gelijk te hebben in zijn oordelen. Op de lange termijn is dat niet wat zijn wonden heelt.

5) Datamining. Met datamining bedoel ik dat je om informatie gaat vragen: ‘hoe lang werkt die collega al bij jullie?’. 

Het is voor jouw partner niet interessant hoe lang zijn collega bij hem werkt. Dat weet hij namelijk al, of niet – in ieder geval voegt het niets toe aan de connectie met hemzelf en zijn probleem.

Je hebt natuurlijk wel de basisinformatie nodig over wat er gebeurd is dat hem onprettige gevoelens bezorgde: ’ mijn collega heeft de functie gekregen’. ‘Oh, die functie die jij graag wilde?’ ‘Ja, die ja’. Maar daarna is het het meest heilzaam om te focussen op de gevoelens, gedachtes en behoeftes die er in je partner leven.

Hoe je dat precies doet? Download mijn gratis e-book ‘Meer connectie met je partner’. Hierin geef ik je de 5 ultieme tips om meer verbinding met je partner te creëren, waaronder empathisch luisteren.

En nu ben ik benieuwd naar jou..welke luistergewoonte vind jij ZELF het meest vervelend wanneer je partner dit doet?
Advies, oordelen, eigen verhaal, sympathie of datamining? Laat het me hieronder weten!

‘Het moet wel zijn met mensen met wie ik echt wat heb; ik wil wel een beetje kunnen dansen; feestjes buiten de deur zijn te duur en vaak teleurstellend’.. herken je iets van die ideeën over Oud en Nieuw? Vaak heeft je partner ook zo z’n wensen, en voor je het weet kom je vast te zitten in het overleg over wat jullie gaan doen.

De grap is dat de manier waarop je tegen Oud en Nieuw aankijkt vaak niet zo veel verschilt van hoe je tegen andere gezamenlijke events aankijkt: vakanties, samenwonen, kinderen krijgen, levensdoelen vervullen..Dat betekent ook dat als het je samen met je partner lukt om op een verbonden manier een beslissing over Oud en Nieuw te nemen, je oefent om samen een beslissing te nemen over allerlei grote zaken.

So let’s go for some action! Hier zijn de 5 stappen voor een bevredigend besluitproces (gebaseerd op Geweldloze Communicatie) met je partner:

  1. Stel je ideale Ou&Nieuw voor.
    Ga met jezelf zitten en stel jezelf de vraag: hoe zou de avond eruit zien als ALLES mogelijk was? Het helpt als je je ogen dicht doet. Zie je een groep mensen waarvan je de meesten niet kent op een dansvloer? Een intiem diner in galakleding met vrienden? Jij en je partner op een warm strand terwijl jullie toasten met cocktails? Duik schaamteloos in de details die er voor jou toe doen: hij moet een vlinderdasje om, jij hebt een bepaalde dansmove volledig in de vingers terwijl je hele groep vrienden toekijkt..het gaat nu niet om realistische ideeën, de intentie is om te dromen.
  2. Vind de behoeftes erachter.
    Welke behoeften schuilen er achter jouw droomavond? Kijk voor inspiratie hieronder. Stel dat je het met zijn tweeën wil vieren op een warm strand, is het dat je verlangt naar rust? Intimiteit? Gemak? Schrijf je behoeften op en omcirkel de 3 belangrijkste. Met ‘behoeftes’ verwijst Geweldloze Communicatie naar iets abstracts. Dus als je zelf een behoefte verzint, let er dan op dat je behoefte ook abstract is  (met 3 knappe mannen dansen op een bar is niet abstract…)DATE (5)
  3. Maak het concreet.
    De behoeften die je nu voor je hebt kunnen op meerdere manieren vervuld worden. Maak een concreet voorstel: dat het intiem moet zijn is niet concreet, dat er kaarslicht en spelletjes zijn en geen televisie wel. Een compleet voorstel voor de avond praat makkelijker dan wanneer je met allerlei losse wensen komt, die de ander dan weer tegenspreekt.
    Je voorstel houdt nu nog alleen rekening met jouw behoeften, aangezien je die van je partner nog niet kent. Het idee is daarom dat je flexibel staat tegenover je voorstel, maar vasthoudend tegenover je behoeften. Het is namelijk in 90% van de gevallen mogelijk om de behoeften te vervullen van alle partijen, maar vrij zelden met het initiële voorstel. Realiseer je dat je tevreden zult zijn als je behoeften vervuld worden, niet zozeer als je droom uitkomt.
  4. Ga samen zitten.
    Het helpt om een maximale tijd af te spreken, zodat geen van jullie de angst zal ontwikkelen dat het eeuwen gaat duren. Doe je voorstel. Als er de ander meteen ‘Ok’ zegt, check dan of hij ECHT ok is, of dat hij geen zin heeft er tegenin te gaan, graag de harmonie wil bewaren, of wat dan ook.  Anders heb je kans dat je partner op het laatst toch afhaakt, of dat hij met tegenzin meegaat. Als een van jullie tegen zijn zin iets doet, dan keert zich dat altijd tegen jullie beiden. Zo niet nu, dan over een maand, een jaar, of tien jaar.
    Als er een twijfel is of een nee, probeer naar zijn behoefte achter de nee te raden. Wil hij graag dat er vrienden van hem bij zijn omdat dat vertrouwdheid geeft? Wil hij graag bij zijn ouders omdat harmonie met hen van groot belang is voor hem?
  5. Kom tot een overeenstemming.
    Verzamel jullie beide behoeften en vraag hardop: is het mogelijk dat we zorgen dat jij je harmonie krijgt, en ik m’n behoefte aan plezier en avontuurlijkheid vervult krijg? Geef het de tijd. Bij ontspanning ontstaat de creativiteit.

Bonus tip 1: Als je vast zit, pauzeer even los van elkaar. Zeker als je allebei boos of verhit raakt. Blaas stoom af bij iemand anders dan je partner en ga de volgende dag nog eens samen zitten.

Bonus tip 2: Simpele versie: als je het niet ziet gebeuren dat je partner op deze manier met je wil spreken, doe dan in ieder geval stap 1 t/m 3. Als je je eigen behoeftes kent, sta je al meer flexibel tegenover voorstellen en is er meer creativiteit voor jezelf om een passend plan voor de avond te hebben. 

Als je dit proces een paar keer doorloopt zul je merken dat je meer en meer zult genieten van hoe je je partner echt leert kennen op deze manier, en hoe je steeds soepeler tot een bevredigende beslissing komt.

Ik ben heel benieuwd: wat is jouw belangrijkste behoefte voor Oud en Nieuw? Deel het hieronder!